Suriyeli Mültecilerin Yerli Aile Oluşumu Üzerindeki Etkisi: Türkiye’de Evlilik ve Boşanma Eğilimleri
Abdullah Selim ÖZTEK
Özet: Suriye iç savaşı sonrası Türkiye, ciddi boyutta bir göç dalgası ile karşı karşıya kaldı. Bu durum, Türkiye’yi, dünyada en fazla mülteci barındıran ülke konumuna getirdi. Mülteci nüfusun yarattığı ekonomik yükün yanı sıra çeşitli saha araştırmaları, Türkiye vatandaşlarının mülteciler hakkında genel olarak olumsuz bir algıya sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Suriyelilerin yerli aile yapısına olası etkisi bu olumsuz algının içinde önemli bir yer tutmaktadır. Yerli halk Suriyeli mülteciler kaynaklı boşanma artışlarından ve yerli halkın evlenme oranlarındaki azalmadan endişe duymaktadır. Bu çalışma, Türkiye’nin farklı bölgelerindeki boşanma/evlenme oranlarını karşılaştırarak, Suriyeli mültecilerin boşanma ve evlenme oranlarına etkisini incelemektedir. Suriyeli mültecilerin ülke içerisindeki dağılımı oldukça heterojendir. Suriye sınırına yakın iller ve görece gelişmiş şehirler önemli sayıda Suriyeliye ev sahipliği yaparken, sınır illerine komşu diğer şehirlerde ve sınıra uzak şehirlerde nüfusa oranla çok az Suriyeli yaşamaktadır. Çalışma, mülteci yoğunluğunun yüksek olduğu şehirlerde, daha az mülteci bulunan şehirlere kıyasla boşanma/ evlenme oranlarında bir değişiklik olup olmadığını kontrol etmektedir. Mültecilerin şehir seçimi içsellik problemine neden olmaktadır. Çalışma, bu problemi çözmek amacıyla mesafeye dayalı bir araç değişken kullanmaktadır. Yapılan analiz, mültecilerin boşanma veya açılan boşanma davaları üzerinde mevcut trendi olumsuz yönde değiştirici bir etki yapmadığını göstermiştir. Fakat, mültecilerin resmi evlilik sayılarına sınırlı bir olumsuz etki yaptığı gözlenmiştir. Suriyeli mültecilerin oranındaki %1’lik bir artış, resmi evlenme sayılarında %0.03’lük bir azalmaya sebep olmaktadır.